Zaparcia to częsty problem, który dotyka wiele osób, szczególnie tych, które nie do końca zwracają uwagę na to, co jedzą. Zaparcia mogą mieć wiele przyczyn, często chorobowych, jednak leczenie, które wprowadza lekarz lub dietetyk kliniczny, zazwyczaj opiera się na zastosowaniu tzw. diety bogatoresztkowej.
Błonnik to podstawa
Dieta bogatoresztkowa opiera się na kilku założeniach. Przede wszystkim należy zwiększyć spożycie błonnika, czyli węglowodanów, które nie są trawione przez układ pokarmowy człowieka. Błonnik pełni wiele funkcji prozdrowotnych, m.in. zwiększa uczucie sytości, obniża poziom cukru we krwi, cholesterolu, odżywia mikroflorę jelitową, wiąże toksyny i metale ciężkie (niektóre związki mineralne również) oraz przede wszystkim przyspiesza perystaltykę jelit. Właśnie ten efekt przeczyszczający wykorzystuje się w diecie bogatoresztkowej. Aby skutecznie podnieść ilość błonnika w diecie, należy spożywać pełnoziarniste (razowe) produkty zbożowe, np. chleb razowy, grube kasze (kasza gryczana, pęczak, owsiana), płatki owsiane, żytnie, ryż brązowy, otręby, warzywa, owoce świeże i suszone (śliwki!), orzechy i pestki.
Nie zapominaj o wodzie
Zwiększając podaż błonnika, bezwzględnie należy również podnieść ilość płynów w diecie, szczególnie wody. Dlaczego? Błonnik ma silną zdolność wiązania wody i w jej obecności pęcznieje, czym zawdzięcza swoje właściwości wywoływania uczucia sytości i przyspieszania perystaltyki. Jeśli wody w diecie będzie zbyt mało, błonnik wykorzysta tą zgromadzoną w układzie pokarmowym i wywoła jeszcze większe zaparcia. Aby do tego nie dopuścić, po każdym wysokobłonnikowym posiłku należy wypić szklankę wody, a w ciągu dnia wypijać około 3 litrów płynów! Warto wyrobić w sobie również nawyk codziennego picia szklanki wody przed śniadaniem, np. z dodatkiem cytryny i miodu, ponieważ takie postępowanie świetnie wpływa na poprawę perystaltyki jelit.
Problem?
Nie tylko ryzyko zaparć jest wpisane w spożywanie dużych ilości błonnika, ale również niedobory wapnia i żelaza. Błonnik wiąże na swojej powierzchni niektóre metale, zarówno ciężkie, jak i te będące niezbędnymi składnikami mineralnymi. W czasie stosowania diety bogatoresztkowej należy zadbać o spożywanie zwiększonych ilości produktów będących źródłem wapnia (głównie mleko, produkty mleczne i zielone warzywa liściaste) oraz żelaza (czerwone mięso, nasiona roślin strączkowych, zielone warzywa liściaste).
Bakterie w służbie zdrowia
Jednak nie sam błonnik może nam pomóc w walce z zaparciami. Nie można zapominać o probiotykach czyli żywych kulturach bakterii probiotycznych, takich samych, jak żyją w ludzkim układzie pokarmowym. Mikroflora bakteryjna ma ogromny wpływ na funkcjonowanie jelit i zaburzenie jej składu może negatywnie wpływać na proces trawienia i wypróżniania. Niestety, częste stosowanie antybiotyków, zła dieta i stresujący tryb życia zaburzają fizjologiczny skład flory jelitowej i aby go odbudować, należy stosować probiotyki. Mimo faktu, że bakterie probiotyczne znajdziemy również w fermentowanych produktach mlecznych i kiszonkach, częste ich spożywanie jest niewystarczające, ponieważ niewielka liczba bakterii przeżywa kontakt z kwasem żołądkowym i trafia do jelit. Dopiero specjalnie przygotowane suplementy dostępne w aptekach są skutecznym środkiem walki z zaparciami.
Z doświadczenia wiem, że wiele osób, które borykają się z zaparciami, mimo stosowania diety bogatoresztkowej nie może sobie z nimi poradzić. Mogą być tego różne przyczyny, np. nietolerancja cukrów fermentujących, zespół jelita drażliwego czy alergie pokarmowe. W takim przypadku warto zgłosić się do dietetyka klinicznego, który pomoże uporać się z tymi problemami. Zapraszam na wizytę w Krakowie, Proszowicach, Miechowie, Kalwarii Zebrzydowskiej i Iwanowicach lub do współpracy on-line.
