Wiśnie, jeden z owocowych symboli lata, który króluje na przełomie lipca i sierpnia na lokalnych targach i w warzywniakach. Czasem kwaśne i odświeżające, świetne do przetworów i wypieków, czasem nieco słodsze, gotowe do bezpośredniego spożycia. Bogate w składniki odżywcze, witaminy i antyoksydanty, wiśnie odgrywają ogromną i niedocenioną rolę w utrzymaniu dobrego zdrowia i stanu odżywienia organizmu. W tym artykule przyjrzymy się kilku zdrowotnym walorom wiśni, które powinny zachęcić do dodania ich do codziennej diety i wypełnienia nimi zamrażarki na te mniej ciepłe miesiące roku.
Obfitość antyoksydantów
Wiśnie są jednym z najlepszych i najbogatszych źródeł przeciwutleniaczy wśród wszystkich owoców i właśnie nim, zawdzięczają większość swoich walorów zdrowotnych. Zawierają flawonoidy, takie jak antocyjany i szczególnie silna kwercetyna, które pomagają zwalczać wolne rodniki tlenowe w organizmie. Wolne rodniki są to cząsteczki powstające naturalnie w organizmie w czasie przemian metabolicznych zachodzących w każdej komórce organizmu. W prawidłowych warunkach, kiedy równowaga między rodnikami, a przeciwutleniaczami jest zachowana, nie mają one większego negatywnego wpływu na fizjologiczne funkcjonowanie naszego ciała. Jeśli jednak wolne rodniki zaczynają dominować, doprowadzając do tzw. stresu oksydacyjnego, a przyczynia się do tego m.in. niezdrowe odżywianie, stres, brak snu, zbyt duży wysiłek, negatywny wpływ środowiska, itp. Wolne rodniki mogą uszkadzać komórki, powodować stany zapalne i przyczyniać się do rozwoju chorób, w tym chorób serca, metabolicznych, nowotworowych, czy neurodegeneracyjnych, a także przyspieszać starzenie się organizmu, szczególnie negatywnie wpływać na skórę. Spożywanie dużej ilości przeciwutleniaczy zawartych m.in. w wiśniach może zauważalnie zwiększać potencjał antyoksydacyjny organizmu.
Wspomaganie zdrowia serca
Badania sugerują, że regularne spożywanie wiśni może korzystnie wpływać na zdrowie serca i układu sercowo-naczyniowego. Przeciwutleniacze zawarte w wiśniach mają potencjalnie korzystny wpływ na poziomy cholesterolu, ciśnienie krwi i redukcję stanów zapalnych, które są związane z ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Jednak warto pamiętać, że nie należy traktować wiśni jako idealny „środek na cholesterol” czy sposób na nadciśnienie, gdyż działanie jest jedynie wspomagające, a podstawą leczenia tych schorzeń powinna być całościowo zdrowa dieta (której wiśnie są świetnym elementem), redukcja masy ciała, odpowiednia aktywność fizyczna i ewentualne leczenie farmakologiczne.
Lepsza regeneracja mięśni
Osoby aktywne fizycznie i sportowcy mogą zyskać na dodaniu wiśni do swojej diety. Badania wykazały, że sok z wiśni (szczególnie z tzw. cierpkich wiśni) może pomóc w redukcji bólu mięśniowego i zapobiegać stanom zapalnym mięśni po intensywnym treningu. Dlatego sok z wiśni to jeden z najskuteczniejszych sposobów na tak zwane „zakwasy” i jest on z powodzeniem stosowany przez zawodowych sportowców, między innymi dzięki poleceniom instytucji zajmujących się klasyfikacją suplementów pod względem potwierdzonej skuteczności. To naturalne działanie przeciwzapalne może przyspieszyć proces regeneracji mięśni poprzez redukcję stanów zapalanych powstających w czasie treningu, kiedy nadwyrężone włókna mięśniowe ulegają uszkodzeniu, a ich regeneracja, a tym samym wyciszenie stanu zapalnego, jest kluczowe w treningu i rozwoju masy i siły mięśni.
Poprawa snu
Wiśnie są również naturalnym źródłem melatoniny, hormonu regulującego rytm snu. Badania sugerują, że picie soku z wiśni lub jedzenie świeżych wiśni może pomóc w poprawie jakości snu i zmniejszać problem bezsenności. Dlatego, jeśli możemy sobie na to pozwolić pod kątem bilansowania jadłospisu, warto sięgnąć po wiśnie w godzinach wieczornych jako zdrowy i smaczny sposób na złagodzenie problemów ze snem.
Wspomaganie układu odpornościowego
Witamina C oraz przeciwutleniacze, którą możemy znaleźć w wiśniach, są kluczowymi składnikami, które wspomagają układ odpornościowy. Spożywanie tych owoców pomaga organizmowi w walce z infekcjami, przeziębieniami i wspiera ogólną odporność.
Wspieranie zdrowia stawów
Osoby cierpiące na stan zapalny stawów wynikające z podniesionego poziomu kwasu moczowego, czyli z dny moczanowej (podagry) i na chorobę zwyrodnieniową stawów, mogą skorzystać z benefitów wynikających z dodania wiśni do swojej diety. Badania wykazały, że regularne spożywanie wiśni zmniejsza ryzyko ataków dny moczanowej, a także obniża poziom kwasu moczowego we krwi i zmniejsza stany zapalne w obrębie stawów.
Element zdrowej diety redukcyjnej
100 g wiśni to zaledwie 50 kcal! Tak niską kaloryczność zawdzięczają dużej zawartości wody, która sięga nawet 82%. Dodatkowo, wiśnie są świetnymi owocami do wykorzystania w diecie z niskim indeksem glikemicznym (w cukrzycy, w insulinooporności, itd.), ponieważ ich IG wynosi 41, czyli jest zaliczane do niskich wartości, które w diecie mogą pojawiać się częściej. Oczywiście należy pamiętać, że dotyczy to surowych wiśni, a ich obróbka cieplna podwyższa indeks glikemiczny, nie wspominając już o dodatku cukru, który w dietach z niskim IG powinien być całkowicie eliminowany.
Podsumowując, wiśnie to małe owoce o ogromnych korzyściach zdrowotnych. Dodając je do swojej codziennej diety, możemy cieszyć się lepszym zdrowiem serca, wsparciem układu odpornościowego, poprawą jakości snu i korzyściami dla mięśni i stawów. Niestety, wiele z prozdrowotnych zalet wiśni może być tracona wraz z ich przetwarzaniem, zwłaszcza do formy z dużym dodatkiem cukru, np. do formy syropów, nalewek, dżemów (chyba, że użyjemy np. ksylitolu), czy ciast opartych na oczyszczonej, białej mące. Dlatego chcąc maksymalnie wykorzystać potencjał wiśni, powinniśmy je spożywać na surowo lub w formie świeżo wyciskanego soku (lub specjalnych suplementów), a przetwory wykorzystywać jako miłą odmianę od czasu do czasu. Pamiętaj jednak, że dieta powinna być zróżnicowana, a wiśnie powinny stanowić jedynie część bogatego w różnorodne owoce i warzywa jadłospisu, czemu środek lata sprzyja jak żadna inna pora roku.
Jeśli wahasz się, w jakiej formie możesz wprowadzać wiśnie i czy w Twoim przypadku będą one skuteczne, skontaktuj się ze mną i umów się na konsultację dietetyczną. Przeprowadzę z Tobą wywiad zdrowotny i żywieniowy i indywidualnie dobiorę jadłospis, który pozwoli osiągnąć zamierzony cel, niezależnie czy ma to być poprawa samopoczucia, wyników badań, leczenie chorób dietozależnych, czy redukcja masy ciała. Zapraszam na konsultację dietetyczną do Krakowa, Miechowa, Proszowic, Kalwarii Zebrzydowskiej i Iwanowic, a także online.
Źródła:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5872786/#B55-nutrients-10-00368
https://www.ais.gov.au/nutrition/supplements/group_b#fruit_derived_polyphenols